Bosna Hersek Cumhuriyeti zambaklı bayrağı nasıl yaratıldı
20 Mayıs 2020
20 Mayıs 1992 yılında Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Bosna Hersek Cumhuriyeti’nin BM üyeliği için başvursunu ve 755 sayılı kararı kabul etti. İki gün sonra, 22 Mayıs’ta, BM Genel Kurulu, Bosna Hersek Cumhuriyeti’ni BM’nin tam üyesi yapan bir Kararı kabul etti. Aynı gün, BM binasının önünde, yeni üyeleri olan Slovenya ve Hırvatistan bayraklarıyla birlikte, bağımsız Bosna Hersek Cumhuriyeti’nin ilk bayrağı yükseltildi.
Uzun bir süre sonra, Cumhurbaşkanı Alija İzzetbegoviç’in talebi üzerine, New York’ta Bosna Hersek’in çıkarlarını gayri resmi olarak temsil eden ve Birleşmiş Milletler’e katılımında kilit rol oynayan Muhamed Sacirbey (Šaćirbegović) Bosna Hersek’in ilk BM elçisi oldu.
Şaçirbey’in ifadelerine göre durum son ana kadar belirsizdi. Ancak Mayıs 1992 yılında, Bosna Hersek’in eşit üye statüsüne itiraz etmeye yönelik girişimlerin ve aynı zamanda soykırım boyutlarına ulaşan saldırganlık ve suçları örtme ve/veya en aza indirme çabaları ortaya çıktı. Diplomatik çabalarımız ve halkla ilişkilerimiz BM’e odaklamak zorunda kaldık. Özellikle, yeni kurulan devlet için en hassas zamanda, hem Slovneya hem de Hırvatistan BM üyeliği başvuruda bulundu ve Bosna Hersek’in dışarıda bırakılabileceği konusunda gerçek bir tehlike ortaya çıktı. Bosna Hersek Cumhuriyeti’nin resmi başvurusunun sunulmasından sonra bile, bazıları sadece ertelemeye değil de BM’e katılımını, Bosna Hersek’in bölünmesine veya tam egemenlik ve toprak bütünlüğün daha düşük seviyesine indirgemesine yol açarak poker oyunlarında gibi ‘’pazarlık çipi’’ kullanmak istediler.
O zamanki Dışişleri Bakanı olan dr. Haris Silajdziç’in yanısıra Şaçirbey’in Saraybosna ile tek bağlantısı Bosna Hersek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç’in kabinesi ile telefon görüşmeleriydi. Resepsiyon töreni için Bosna-Hersek Cumhuriyeti’nin zambaklı arması olan ve 4 Mayis 1992 yılında ülkenin resmi arması haline gelen yeni bir bayrağı gerekiyordu. Tasarımcı Zvonimir Bebek tarafından Saraybosna’daki Ulusal Müzesinde saklanan Kral Tvrtko döneminden kalma temel malzeme olarak tasarlandı.
Bosna Hersek bayrağını New York’a göndermenın imkanı yoktu. Cumhurbaşkanı İzzetbegoviç kabinesinden Bebek’in arma çizimleri faks yoluyla gönderildi. Muhamed Şaçirbey, New York’ta az sayıda bulunan Bosna Hersek diasporası kadın mensupları ile temasa geçti. Krajina doğumlu olan Dika Lemeş, arkadaslarının yardımıyla bir gün içinde Bosna Hersek Cumhuriyeti bayrağını dikti.
‘’El yapımı ve daha küçük olduğunu fark edilebilirdi’’ diye hatırlıyor Şaçibey. ‘’İlk başta Sloven bayrağı, sonra Bosna bayrağı ardından Hırvat bayrağı yükseltildi. Parlak güneşin altında duruyorduk ve birbirimizi tebrik ettik. Ortak refahı hepimiz için faydalı olacağını ümit ettik. Daha yeni gerçelekleşecek iyimserlik anını yaşıyorduk.‘’
Bosna Hersek Cumhuriyeti’nin arması orjinal çizimleri
“ALIJA IZETBEGOVIĆ” VAKFI